Gródek nad Dunajcem to malownicza miejscowość położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim. Znajduje się w dolinie Dunajca, co czyni ją atrakcyjnym miejscem dla turystów poszukujących spokoju i kontaktu z naturą. W okolicy znajduje się wiele cennych zabytków, rezerwatów przyrody oraz atrakcji turystycznych, które przyciągają zarówno miłośników historii, jak i aktywnych podróżników.

Atrakcje turystyczne

Jezioro Rożnowskie – Sztuczny zbiornik wodny, idealny do plażowania, żeglowania i wędkowania. Wokół jeziora znajdują się wypożyczalnie sprzętu wodnego, a w sezonie letnim organizowane są rejsy statkiem "Jaskółka".

Małpia Wyspa – Dawna wyspa grodziska, obecnie rezerwat ptaków, gdzie żyje 165 gatunków ptaków. Wyspa jest objęta ochroną, ale istnieją plany udostępnienia jej turystom.

Ruiny Zamku Kapituły Pomezańskiej – Pozostałości zamku z XIII-XIV wieku, wzniesionego na planie prostokąta. To miejsce o bogatej historii i architekturze.

Rezerwat Skamieniałe Miasto – Rezerwat przyrody nieożywionej z formacjami skalnymi, takimi jak ambony, maczugi i grzyby skalne, powstałymi w wyniku erozji.

Wieża widokowa w Bruśniku – Oferuje panoramiczne widoki na Beskidy, Tatry i Pogórze Rożnowskie.

Park linowy Lemur – Atrakcja dla rodzin i miłośników aktywności fizycznej, z różnymi trasami dostosowanymi do wieku i umiejętności.

Liczba ludności

Gmina Gródek nad Dunajcem liczy około 8 908 mieszkańców, z czego 49,7% stanowią kobiety, a 50,3% mężczyźni. Średni wiek mieszkańców to 38,1 lat. W latach 2002-2023 liczba ludności wzrosła o 1,9%.

Gródek nad Dunajcem to miejscowość o bogatej i zróżnicowanej historii, sięgającej średniowiecza. Jej położenie nad Dunajcem, jednym z najważniejszych szlaków handlowych i komunikacyjnych w regionie, miało kluczowe znaczenie dla jej rozwoju.

Historia Gródka nad Dunajcem

Średniowiecze

Pierwsze wzmianki o Gródku nad Dunajcem pochodzą z XIII wieku. Miejscowość była wówczas częścią systemu obronnego, strzegącego szlaków handlowych wzdłuż Dunajca. W tym okresie powstały pierwsze umocnienia, a także drewniane grody, które dały początek nazwie miejscowości. Gródek pełnił funkcję strażnicy, chroniącej okoliczne ziemie przed najazdami wrogów.

W XIV wieku w okolicy zbudowano Zamek Kapituły Pomezańskiej, którego ruiny można podziwiać do dziś. Zamek ten był ważnym punktem obronnym i administracyjnym, a także siedzibą lokalnych władz. W tym czasie Gródek rozwijał się jako ośrodek handlowy i rzemieślniczy, korzystając z dogodnego położenia nad rzeką.

Okres nowożytny

W XVI i XVII wieku Gródek nad Dunajcem przeżywał okres dynamicznego rozwoju. Miejscowość stała się ważnym ośrodkiem handlu zbożem, drewnem i innymi towarami, które transportowano Dunajcem do Krakowa i dalej na północ. W tym czasie powstały pierwsze murowane budowle, w tym kościoły i kamienice mieszczańskie.

Jednak wiek XVII przyniósł również trudne czasy. Wojny, najazdy szwedzkie i epidemie znacząco wpłynęły na sytuację mieszkańców. Mimo to Gródek odbudowywał się, a jego strategiczne położenie nadal przyciągało kupców i podróżnych.

XIX wiek

W XIX wieku Gródek nad Dunajcem znalazł się pod zaborem austriackim. W tym okresie miejscowość stała się częścią Galicji, autonomicznego regionu w ramach monarchii Habsburgów. Rozwijało się rolnictwo, a także rzemiosło, zwłaszcza tkactwo i garncarstwo. W drugiej połowie XIX wieku wybudowano pierwsze szkoły i instytucje publiczne, co przyczyniło się do podniesienia poziomu życia mieszkańców.

W tym czasie powstała również zapora wodna w Rożnowie, która stała się ważnym elementem infrastruktury regionu. Zapora nie tylko chroniła przed powodziami, ale także dostarczała energię elektryczną, co wpłynęło na rozwój przemysłu w okolicy.

XX wiek

W okresie międzywojennym Gródek nad Dunajcem był ważnym ośrodkiem turystycznym. Malownicze położenie nad Dunajcem i Jezioro Rożnowskie przyciągały letników z całej Polski. W tym czasie powstały pierwsze pensjonaty i restauracje, a miejscowość zyskała sławę jako idealne miejsce na wypoczynek.

Podczas II wojny światowej Gródek, podobnie jak wiele innych miejscowości w Polsce, doświadczył okupacji niemieckiej. Mieszkańcy aktywnie uczestniczyli w ruchu oporu, a po wojnie miejscowość stopniowo odbudowywała się, kontynuując tradycje turystyczne.

Współczesność

Dziś Gródek nad Dunajcem to prężnie rozwijająca się miejscowość, która łączy tradycję z nowoczesnością. Zachowane zabytki, takie jak ruiny zamku, drewniane kościoły i zabytkowe budynki, przypominają o bogatej historii regionu. Jednocześnie miejscowość oferuje nowoczesne atrakcje turystyczne, takie jak park linowy, rejsy po Jeziorze Rożnowskim czy wieże widokowe.

Gródek nad Dunajcem to również ważny ośrodek kulturalny i edukacyjny. Organizowane są tu liczne festiwale, wydarzenia historyczne i imprezy plenerowe, które przyciągają zarówno mieszkańców, jak i turystów.

Podsumowanie

Historia Gródka nad Dunajcem to opowieść o miejscowości, która przez wieki rozwijała się dzięki swojemu strategicznemu położeniu, bogatej kulturze i zaangażowaniu mieszkańców. Dziś jest to miejsce, gdzie przeszłość spotyka się z teraźniejszością, tworząc wyjątkową atmosferę, która przyciąga turystów z całej Polski i zagranicy.

Budynki i architektura

Kościół św. Leonarda w Lipnicy Murowanej – Jeden z najcenniejszych drewnianych kościołów gotyckich w Polsce, wpisany na listę UNESCO.

Zapora wodna w Rożnowie – Budowla hydrotechniczna z lat 1935-1943, która służyła do ochrony przed powodziami i produkcji energii elektrycznej.

Drewniane kościoły na Szlaku Architektury Drewnianej – W okolicy znajduje się kilka zabytkowych kościołów, które są przykładem tradycyjnej architektury regionu.

Podsumowanie

Gródek nad Dunajcem to miejsce o bogatej historii, pięknej przyrodzie i licznych atrakcjach turystycznych. Idealne zarówno dla miłośników aktywnego wypoczynku, jak i osób zainteresowanych kulturą i historią. Warto odwiedzić tę malowniczą miejscowość, aby odkryć jej uroki i skorzystać z oferowanych atrakcji.