Informacje o mieście Urzędów

W Urzędowie od XIV w. centrum targowo-handlowe, położone na szlaku komunikacyjno-handlowym z Krakowa przez Lublin do Wilna, ze względu na oficjalną lokalizację i prawa magdeburskie nadane przez króla Władysława Jagiełłę w 1405 r., zostało podwyższone do rangi miasta królewskiego.

Od 1474 r. do końca przedrozbiorowej Rzeczypospolitej miasto było stolicą powiatu urzędowskiego, należącego do województwa lubelskiego. Wysoką rangę miasta wykazały sejmiki wojewódzkie i sądy ziemne dla województwa lubelskiego, które odbywały się w Urzędowie. Będąc miastem królewskim, Urzędów znajdował się w powiecie nieuregulowanym Urzędów z siedzibą w Dzierzkowicach.

Po inwazji tatarskiej pod koniec XV wieku, w 1507 roku miasto zostało otoczone ziemią i drewnianym pierścieniem obronnym z trzema bramami: Krakowskiej, Lubelskiej i Opolskiej. Szczyt świetności miasto przeżyło w XV-XVI w., będąc jednym z najważniejszych kulturalnych, gospodarczych i politycznych ośrodków urbanistycznych województwa lubelskiego.

Tuż po założeniu miasta powstała parafia, a wraz z nią kościół parafialny św. Mikołaja w 1425 r. i szkoła parafialna. W 1447 r. wzniesiono kościół szpitala Duchów Świętych i Leonarda wraz z kryjówką, a następnie kościółki św.

Oznaki spadku znaczenia miasta pojawiły się na początku XVII w., ale to wojny w połowie wieku (wojska kozackie Bohdana Chmielnickiego w 1648 r. i inwazja szwedzka w 1657 r.) zrujnowały dobrze prosperujące miasto. Od tego momentu pozycja i znaczenie Urzędowa stopniowo malały. Kolejna fala tragicznych wydarzeń miała miejsce w Urzędowie w czasie wojny północnej. Zniszczycielskie marsze wrogich armii rosyjskiej i szwedzkiej spowodowały w 1704 r. wielki pożar, który zniszczył prawie całe miasto. W 1869 r. Urzędów utracił prawa miejskie i stał się osadą oraz rezydencją gminy. Podczas I wojny światowej walki Rosji z Austrią, które miały miejsce w 1915 r., spowodowały spłonięcie prawie całego miasta i jego przedmieść.

Ludność Urzędowa od wieków charakteryzuje się głębokim patriotyzmem wyrażanym w wyjątkowym i masowym zaangażowaniu w walkę o niepodległość narodową, tj. w czasie powstania listopadowego, I wojny światowej (zaangażowanie Legionów Piłsudskiego i Polskiej Organizacji Wojskowej), ale przede wszystkim w czasie II wojny światowej, kiedy to Urzędów stał się jednym z największych ośrodków i filarem Armii Krajowej. Historycznie Urzędów składał się z osady otoczonej wałami, a przedmieścia, wśród których znajdują się Zakościelne, Rankowskie, Mikuszewskie i Bęczyn, to obecnie wsie autonomiczne, a dawnym Krakowskim przedmieściem jest obecnie ulica Wodna.