Informacje o mieście Sandomierz

Sandomierz jest jednym z najstarszych i najważniejszych historycznie miast w Polsce. Początki osadnictwa w granicach miasta i przyległego mu obszaru sięgają przede wszystkim czasów, o czym świadczą liczne odkrycia archeologiczne dokonane na terenie miasta i jego okolic. Pierwsze ślady obecności człowieka na tym obszarze pochodzą z wcześniejszego okresu epoki kamiennej - neolitu (5200 r. p.n.e. - 1700 r. p.n.e.). Główny rozwój miasta nastąpił jednak głównie we wczesnym średniowieczu. Rozwój możliwy był m.in. dzięki bardzo atrakcyjnemu i dogodnemu położeniu Sandomierza na ważnych szlakach handlowych - na pograniczu trzech regionów geograficznych: Wyżyny Sandomierskiej, Kotliny Sandomierskiej i Wyżyny Lubelskiej. W XI w. Sandomierz, obok Krakowa i Wrocławia, został zaklasyfikowany przez kronikarza Gaula Anonimowego jako jeden z głównych zamków stanu - "sedes regni principales".

Wysoka ranga miasta została potwierdzona w testamencie księcia Bolesława Krzywoustego, według którego Sandomierz stał się stolicą książęcego okręgu, rządzonego kolejno m.in. przez takich książąt jak: Henryk Sandomierski, Bolesław Kędzierzawy, Kazimierz Sprawiedliwy, Leszek Biały, Bolesław Wstydliwy. Ten podział regionalny nie wpłynął bezpośrednio na rozwój miasta. Rozwój ten został jednak zakłócony przez szereg najazdów tatarskich w XIII wieku. Prawie wszystkie drewniane budynki, które dominowały wówczas w mieście, zawładnęły istnieniem. Po klęskach żywiołowych strumień osadnictwa został przeniesiony na mniej dostępne wzgórza, jak np: Wzgórze Kolegialne, Wzgórze Św. Piotra i Wzgórze Miejskie, gdzie decyzją księcia Leszkiem Czarnym (Leszek Czarny) w 1286 r. drugie oficjalne założenie miasta zostało potwierdzone na prawie magdeburskim. Pierwsze oficjalne założenie miasta na wzgórzach staromiejskich miało miejsce przed rokiem 1241, a może tuż przed rokiem 1226.